Istotną częścią polskiej branży mięsnej stanowią firmy rodzinne, założone na początku lat 90-tych. W obecnej chwili do biznesu wkracza drugie pokolenie, przed którym stoi zupełnie inna rzeczywistość,  niż 20 lat temu przed ich rodzicami. Wówczas główną cnotą była odwaga i determinacja w działaniu, natomiast obecnie potrzebne są wysokie kwalifikacje menedżerskie i przywódcze.

Przez ostatnie  dwadzieścia lat wielu osobom udało się stworzyć od podstaw  naprawdę dobre przedsiębiorstwa. Często jednak łatwiej jest dojść do pewnej pozycji, niż ją na stałe utrzymać. W tym krótkim opracowaniu chciałbym podzielić się własnym doświadczeniem i zasugerować kilka podstawowych zasad budowania trwałej przewagi konkurencyjnej. Mimo, że dotychczas powiedziano wszystko na temat zarządzania, to istnieją ponadczasowe zasady, które pozwalają zbudować firmę odporną na wszelkie zwirowania rynkowe.

Po pierwsze – Przywództwo

Każdy menedżer obejmujący stanowisko kierownicze powinien posiadać dwie podstawowe cechy: profesjonalną siłę oraz osobistą skromność. Pierwsza cecha pozwala na utrzymanie niezachwianej postawy, by zrobić wszystko, co jest niezbędne dla osiągnięcia najlepszych długoterminowych rezultatów, bez względu na trudności, jakie pojawią się na drodze do sukcesu. Silna osobowość powoduje, że nie poprzestaje na półśrodkach i kieruję się zawsze ambitnymi celami. Jak mówi stara maksyma z czasów Juliusza Cezara, że „żołnierz ma prawo mieć kompetentnego dowódcę”, tak więc powinnością menedżera jest zapewnienie, by ludzie w ich organizacjach osiągali najlepsze wyniki w obszarach, za które odpowiadają.

Natomiast cecha skromności pozwala wszelkie ambicje przekserować na rozwój firmy, a nie własne cele. Zawsze trzeba pamiętać, aby przygotować osoby z własnego otoczenia do przejęcia firmy i poprowadzić ją do jeszcze lepszych wyników. Jednak jedną z ważniejszych cech dobrego przywódcy jest konsekwencja w działaniu. „Nic na świcie nie zastąpi wytrwałości. Nie zastąpi jej talent – nie ma nic powszechniejszego niż ludzie utalentowani, którzy nie odnoszą sukcesów. Nie uczyni niczego sam geniusz. Nie uczyni niczego też samo wykształcenie – świat jest pełen ludzi wykształconych, o których zapomniano. Tylko wytrwałość i determinacja są wszechmocne”

Po drugie – z kim

Zanim określimy własną wizję rozwoju firmy i stworzymy plan strategiczny, powinniśmy zadbać o skład zespołu, który nas do tego doprowadzi. Tak, nigdy odwrotnie. Jeśli będziemy mieli odpowiedni zespół zdeterminowanych do działania ludzi, to niezależnie od kierunku rozwoju, zawsze dojedziemy do celu. Pomysł, aby zacząć od doboru ludzi wydaje się prosty i oczywisty, ale często okazuje się bardzo trudny do realizacji i większość menedżerów nie potrafi go dobrze wprowadzić w życie.Nawet, jeśli nie będziemy umieli określić dalszej wizji rozwoju firmy, a zaangażujemy odpowiednich ludzi i zadamy im odpowiednie pytania i wciągniemy w żywą dyskusję, z pewnością znajdzie się sposób by uczynić z naszego zakładu wielką firmę.

Jeśli masz wątpliwości, nie zatrudniaj – szukaj dalej.

Zarządzanie personelem oraz wszelkie zmiany związane z ludźmi należą do najtrudniejszych zadań w pracy menedżera. Należy jednak być rygorystycznym, ale nie bezwzględnym. Kierujmy się trzema zasadami w kwestiach rekrutacyjnych:

1. Jeśli masz wątpliwości, nie zatrudniaj – szukaj dalej.
2. Kiedy wiesz, że musisz kogoś wymienić – działaj
3. Stwarzaj najlepszym ludziom optymalne warunki , ale nie każ im rozwiązywać największych problemów

Wiadomym jest,  że trudno nam będzie zgromadzić samych najlepszych ludzi w całej firmie, dlatego trzeba skupić się na kluczowych stanowiskach, które decydują o sukcesie i rozwoju naszego przedsiębiorstwa.

Na pewno zadajemy sobie pytanie, jak zmotywować ludzi do robienia właściwych rzeczy i do osiągania najlepszych rezultatów? Okazuje się, że nie ma bezpośredniego związku pomiędzy systemem motywacyjnym, a osiąganymi wynikami. Zadanie systemu wynagrodzeń polega nie na nakłanianiu nieodpowiednich ludzi do odpowiednich zachowań, ale na zdobyciu właściwych ludzi i zatrzymaniu ich na właściwych miejscach. Ale skąd wiadomo, że mamy w zespole odpowiednich ludzi?

Może w tym pomóc odpowiedź na dwa podstawowe pytania. Pierwsze z nich brzmi: „Gdyby to była decyzja o zatrudnieniu, (a nie rozważanie konieczności zwolnienia tej osoby), to czy przyjęlibyśmy tę osobę do pracy jeszcze raz? A drugie pytanie to: „Gdyby ta osoba przyszła i oświadczyła, że rezygnuje z pracy, bo otrzymała inną, ciekawszą propozycję, czy bylibyśmy tym bardzo rozczarowani, czy raczej poczulibyśmy ulgę”

Stawiaj czoło wrogiej rzeczywistości

Najlepsze strategię są zawsze wykute po burzliwych dyskusjach i „kłótniach”

To prawda, że warto mieć wizję rozwoju firmy, ale równie ważna jest umiejętność dostrzeżenia aktualnych szans i zagrożeń oraz stawienie czoła wrogiej rzeczywistości. „Fakty są lepsze od marzeń”, jak mawiał Winston Churchill, dlatego powinniśmy umieć spojrzeć prawdzie w oczy, aby nie brnąć ze swoją strategią w ślepy zaułek. Przede wszystkim powinniśmy umieć zadać sobie i współpracownikom wiele pytań, które naprowadzą nas na właściwą drogę. Ogromna wiedza jest wśród pracowników, od najniższego do najwyższego szczebla, dlatego powinniśmy wprowadzić atmosferę dyskusji i dialogu. Najlepsze strategię są zawsze wykute po burzliwych dyskusjach i „kłótniach” Jeśli po drodze będą pojawiać się niepowodzenia, to szukajmy przyczyn, a nie sprawców. W dzisiejszym świecie mamy dostęp do wszelkich informacji. Klucz leży jednak nie tyle w posiadaniu informacji, ale w zrozumieniu, których informacji nie wolno lekceważyć.

Koncentruj się na byciu najlepszym…

Byłoby idealnie, gdyby to, w czym możesz być najlepszy i przynosi profity, byłoby równocześnie Twoja pasją.

Każda firma ma swoje unikatowe cechy, kompetencje, środowisko w którym działa, czyli rynek i konkurencję. Powstaje pytanie, jak wygrać walkę konkurencyjną, czyli jak być najlepszym, a przede wszystkim w czym powinniśmy być najlepsi? Jest to jedno z trudniejszych pytań, na które musimy znać odpowiedź. Konfrontacja z otoczeniem rynkowym oraz szczera i wnikliwa analiza powinna nas naprowadzić na sformułowanie strategii, która zakłada koncentrację na takiej kompetencji, która będzie przynosiła korzyści materialne. Byłoby idealnie, gdyby to, w czym możesz być najlepszy i przynosi profity, byłoby równocześnie Twoja pasją.

Zanim jednak sprecyzujemy nasze kompetencje, w czym możemy być najlepsi, należy z całą konsekwencją zrezygnować z rzeczy, których nie powinniśmy robić. To także trudne zadanie, bo w naszych warunkach rynkowych będzie nas kusić każda okazją osiągnięcia jakiegokolwiek zysku. Bardzo ważne jest zrozumienie, że nie zawsze to, co dotychczas robiliśmy, zaprowadzi nas do celu i osiągnięciu przewagi konkurencyjnej. Samo to, że zarabiamy pieniądze i osiągamy wzrosty, nie musi oznaczać, że możemy być w tym najlepsi na rynku. Wykonywanie tego, w czym jest się dobrym może, co najwyżej, uczynić firmę dobrą. Natomiast jedyną drogą do wielkości jest skupienie się wyłącznie na tym, co można robić lepiej niż ktokolwiek inny.

Dyscyplina i konsekwencja

Powiedzenie „nie, dziękuję” atrakcyjnej propozycji wymaga naprawdę ogromnej dyscypliny.

 Każdy chciałby być c najlepszy na rynku, ale tylko nielicznym wystarcza determinacji i dyscypliny, aby wykonywać szereg, często żmudnych czynności, aby osiągnąć przewagę konkurencyjną. Coraz częściej porównuje się osiągnięcia sportowców z osiągnięciami w biznesie. Przykładem może być Dave Scott, sześciokrotny mistrz świata w triatlonie. W czasie codziennych treningów przepływał 20 km, przejeżdżał rowerem 120 km i przebiegał niemal 30 km. Do tego dochodziła odpowiednia dieta i cały szereg czynności, które pozwoliły w konsekwencji uzyskać mu taki wynik. Zdaję sobie sprawę, że to może nie najszczęśliwsze porównanie, ale często przedsiębiorstwa, które osiągają znakomite wyniki, przypominają Dave’a Scotta. Poważna część odpowiedzi na pytanie o sukces leży w dyscyplinie i gotowości do zrobienia wszystkiego, co potrzebne, aby stać się najlepszym w starannie wybranej dziedzinie, a później w nieustannym dążeniu do doskonałości. To naprawdę takie proste, ale i trudne zarazem.

Dyscyplina jest niezbędna nie tylko do realizacji wyznaczonej strategii, ale też do rezygnacji z rzeczy, które nie są zgodne z naszą strategią. Powiedzenie „nie, dziękuję” atrakcyjnej propozycji wymaga naprawdę ogromnej dyscypliny. Jednakże fakt, że coś może stanowić „jedyną w życiu okazję” jest bez znaczenia, jeśli jest to niezgodne z naszą koncepcją biznesową. Kultura dyscypliny dotyczy nie tylko działania. Oznacza ona wybranie zdyscyplinowanych ludzi, którzy włączą się w proces zdyscyplinowanego myślenia, a dopiero potem podejmą zdyscyplinowane działania.

Wszystko powyższe wydaje się pewną receptą na sukces. Pamiętajmy jednak o szczęściu, które sprzyja z reguły lepszym i bardziej pracowitym. Na szczyt, z którego jest piękny widok wchodzimy po schodach, a nie jedziemy windą.

Wojciech Woźniak

Źródła:

1. Peter Drucker – Zawód Menedżer

2. James C Collins – Od Dobrego do Wielkiego. Czynniki trwałego rozwoju i zwycięstwa Firm.