W związku z wystąpieniem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej i zakończeniem okresu przejściowego, od 1 stycznia 2021 r. Wielka Brytania przestała uczestniczyć w jednolitym rynku i unii celnej i jest traktowana jak państwo trzecie.
Wymagania importowe Unii Europejskiej zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2021 r., zaś brytyjskie wymogi importowe, w szczególności dla artykułów rolno-spożywczych, miały być wprowadzane stopniowo przez okres 6 miesięcy - w okresie od 1 stycznia do 1 lipca 2021 r. Dotyczy to konieczności zaopatrywania przesyłek w świadectwa zdrowia wystawiane przez odpowiednie służby kraju eksportera, obowiązku zgłaszania przez brytyjskiego importera w specjalnym systemie chęci przywozu danego towaru oraz weterynaryjnej kontroli na granicy Wielkiej Brytanii.
Od 1 stycznia 2021 r. zwierzęta i materiał biologiczny wjeżdżający z Polski do Wielkiej Brytanii muszą być pre-notyfikowane przez importera brytyjskiego w systemie IPAFFS (brytyjski system służący do notyfikacji importu) oraz musi towarzyszyć im świadectwo weterynaryjne, w którym należy wpisać numer pre-notyfikacaji wygenerowany przez system IPAFFS. Fizyczne kontrole weterynaryjne będą prowadzone w miejscu przeznaczenia w Wielkiej Brytanii.
W odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego, od 1 stycznia 2021 r. strona brytyjska wymaga eksportowych świadectw zdrowia tylko przy imporcie produktów pochodzenia zwierzęcego objętych środkami bezpieczeństwa (np. z powodu występowania chorób zwierząt na terytorium państwa eksportera). Importer takich towarów jest także zobowiązany do złożenia odpowiednim służbom brytyjskim pre-notyfikacji za pomocą systemu IPAFFS oraz do przekazania polskiemu eksporterowi wygenerowanego przez ten system numeru. Ww. numer powinien być wskazany w eksportowym świadectwie zdrowia towarzyszącym przesyłce. Fizyczne kontrole weterynaryjne produktów pochodzenia zwierzęcego będą prowadzone w miejscu przeznaczenia produktów.
Przy eksporcie pozostałych produktów pochodzenia zwierzęcego, przeznaczonych do celów spożywczych od 1 kwietnia br. planowane było wprowadzenie obowiązku certyfikacji i prenotyfikacji, natomiast w dniu 11 marca 2021 r. Rząd Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (UK) ogłosił zmianę harmonogramu wdrożenia procedur kontroli produktów rolno-spożywczych na granicy UK.
Zgodnie z informacjami rządu brytyjskiego, kolejne etapy wprowadzania kontroli granicznych w relacjach z UE mają nastąpić według poniższego harmonogramu:
- Wymogi dotyczące produktów pochodzenia zwierzęcego (POAO), niektórych produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego (ABP) i żywności wysokiego ryzyka niepochodzącej od zwierząt (HRFNAO) wejdą w życie dopiero od dnia 1 października 2021 r. Wymogi dotyczące eksportowego świadectwa zdrowia dla POAO i niektórych ABP wejdą w życie również od 1 października 2021 r.
- Nadal wymagane będą deklaracje celne importowe, ale możliwość korzystania z odroczonego zgłoszenia, w tym składania zgłoszeń uzupełniających do sześciu miesięcy po przywiezieniu towarów, została przedłużona do 1 stycznia 2022 r.
- Deklaracje bezpieczeństwa (safety and security declarations) w imporcie nie będą wymagane aż do 1 stycznia 2022 r.
- Fizyczne kontrole SPS w odniesieniu do POAO, niektórych produktów ABP i HRFNAO nie będą wymagane na granicy aż do 1 stycznia 2022 r. Od tej daty kontrole odbywać się będą w punktach kontroli granicznej.
- Od 1 stycznia 2022 r. fizyczne kontrole SPS roślin wysokiego ryzyka będą odbywać się w punktach kontroli granicznej, a nie w miejscu przeznaczenia jak ma to miejsce obecnie.
- Wymogi przed zgłoszeniem i kontrole dokumentacji, w tym świadectwa fitosanitarne, będą wymagane dla roślin i produktów roślinnych niskiego ryzyka i zostaną wprowadzone od 1 stycznia 2022 r.
- Od marca 2022 r. w punktach kontroli granicznej będą odbywały się kontrole żywych zwierząt oraz roślin i produktów roślinnych niskiego ryzyka.
Pełną treść oświadczenia przedstawiciela rządu UK (w jęz. angielskim) można znaleźć na stronie: (https://questions-statements.parliament.uk/written-statements/detail/2021-03-11/hcws841)
Powyższe zmiany nie dotyczą wymogów certyfikacji i kontroli już wdrożonych od 1 stycznia 2021 (w odniesieniu do zwierząt żywych i niektórych innych towarów), które pozostają bez zmian.
