W Polsce zanotowano po raz pierwszy w historii groźną chorobę wirusową świń i dzików – afrykański pomór świń (ASF) informuuje FAMMU/FAPA. W dn. 17 lutego br. Główny Lekarz Weterynarii poinformował o wykryciu ASF u padłego dzika, znalezionego w okolicach wsi Grzybowszczyzna, w powiecie sokólskim województwa podlaskiego, ok. 900 metrów od granicy z Białorusią.
Wirusa wykryto w ramach programu monitorowania choroby, prowadzonego w kraju od 2013 r. Zgodnie z procedurami, podjęto wszystkie działania mające na celu zwalczenie pomoru oraz zapobieżenie jego rozprzestrzenieniu się. O zaistniałej sytuacji poinformowano Komisję Europejską, państwa członkowskie UE oraz Światową Organizację ds. Zdrowia Zwierząt (OIE). W dn. 18 lutego br. potwierdzono wykrycie drugiego przypadku ASF w Polsce u padłego dzika w okolicy wsi Kruszyniany w powiecie sokólskim, niedaleko granicy z Białorusią, 15 km od pierwszego ogniska. Jak dotąd żadne gospodarstwo hodowlane trzody chlewnej nie zostało zakażone wirusem. ASF nie jest groźny dla zdrowia ludzi, lecz powoduje duże straty w sektorze wieprzowiny.
Na posiedzeniu Rady Ministrów Rolnictwa UE w dn. 17 lutego br. uzgodniono działania w związku z pojawieniem się ASF na terytorium Litwy i Polski w celu zapobieżenia szerzenia się wirusa w innych państwach członkowskich. Strona polska zaapelowała o fundusze unijne w celu budowy na przejściach granicznych z Białorusią hangarów do dezynfekcji środków transportu, wjeżdżających na terytorium UE.
Unijny komisarz ds. zdrowia stwierdził jednak konieczność opracowania w tym celu analizy kosztów i korzyści. Polska i Litwa, poparte m.in. przez Łotwę i Estonię, domagają się również wprowadzenia właściwych mechanizmów finansowania zwalczania i likwidacji skutków ekonomicznych afrykańskiego pomoru świń, z uwagi na wysokie zagrożenie pojawieniem się kolejnych ognisk tej choroby w UE.
W drugiej połowie 2013 r. UE przyznała powyższym państwom członkowskim 2,5 mln euro na wsparcie działań zapobiegawczych w związku z tą chorobą. Komisja Europejska jest również otwarta na przyznanie dalszego wsparcia technicznego i finansowego. Podczas obrad Rady UE dyskutowany był również nieproporcjonalny zakaz Rosji importu wieprzowiny z całego terytorium UE. Strona unijna chce znaleźć rozwiązanie problemu unikając postępowania wobec Rosji na forum Światowej Organizacji ds. Handlu (WTO), jednak nie wyklucza takiej możliwości. W dn. 21 lutego br. przedstawiciel Komisji Europejskiej będzie prowadził ze stroną rosyjską kolejne rozmowy na temat zniesienia embarga. Komisja Europejska ocenia, że straty dla UE w wyniku wstrzymania eksportu wieprzowiny do Rosji wynoszą ok. 4 mln euro dziennie. Według Komisji za wcześnie jest jeszcze mówić o mechanizmach wsparcia rynkowego z tytułu afrykańskiego pomoru świń, lecz skutki wpływu rosyjskiego embarga na unijny rynek wieprzowiny będą dalej analizowane.
Od dn. 20 lutego br. tymczasowy zakaz importu i tranzytu wieprzowiny z Polski wprowadziła również Białoruś. Embargo obejmuje nie tylko żywiec i mięso ze świń i dzików, lecz również skóry, rogi i trofea myśliwskie oraz pasze. Polska jest największym eksporterem wieprzowiny na Białoruś, w 2013 r. wartość wysyłek przekroczyła 100 mln EUR.
