W dniu 24 stycznia 2014 r. litewskie wÅ‚adze weterynaryjne notyfikowaÅ‚y o wykryciu dwóch przypadków afrykaÅ„skiego pomoru Å›wiÅ„ u dzików: w regionie solecznickim (lit. Salcininkai), okrÄ™g wileÅ„ski oraz w regionie oraÅ„skim (lit. Varena), okrÄ™g olicki. WedÅ‚ug danych litewskich oba przypadki ASF na Litwie zlokalizowane sÄ… w pobliżu granicy biaÅ‚orusko-litewskiej i jednoczeÅ›nie w odlegÅ‚oÅ›ci ok. 70-80 km od granicy z PolskÄ…. Przypadki ASF zostaÅ‚y stwierdzone dziÄ™ki programowi monitoringu w kierunku wykrycia afrykaÅ„skiego pomoru Å›wiÅ„, wprowadzonemu na terytorium Litwy po wykryciu w 2013 r. ogniska tej choroby na BiaÅ‚orusi.
Litewskie wÅ‚adze wprowadziÅ‚y Å›rodki zwalczania choroby zgodnie z prawodawstwem Unii Europejskiej oraz wytycznymi Komisji Europejskiej dotyczÄ…cymi nadzoru i kontroli afrykaÅ„skiego pomoru Å›wiÅ„ u dzików. Ponadto zarzÄ…dzeniem szefa litewskich sÅ‚użb weterynaryjnych powiÄ™kszono obszar objÄ™ty restrykcjami, w którym wdrożono stosowne nakazy, zakazy i ograniczenia oraz podjÄ™to Å›rodki zwalczania ASF u Å›wiÅ„ i dzików. Dodatkowo, na terytorium caÅ‚ej Litwy prowadzi siÄ™ próbkobranie wÅ›ród dzików, a miejsca ewentualnego przebywania dzików w lasach sÄ… przeszukiwane w celu znalezienia padÅ‚ych sztuk. WedÅ‚ug informacji wÅ‚adz litewskich do chwili obecnej nie stwierdzono zwiÄ™kszonej Å›miertelnoÅ›ci u Å›wiÅ„ na terytorium Litwy. Nie istnieje metoda caÅ‚kowicie uniemożliwiajÄ…ca przeniesienie wirusa na terytorium Polski, jednakże zidentyfikowano gÅ‚ówne drogi możliwego przeniesienia ASF na terytorium Polski i dla każdej z nich w ciÄ…gu ostatnich lat i miesiÄ™cy wzmocniono stosowne dziaÅ‚ania kontrolne lub zabezpieczenia, celem redukcji zagrożenia. Najważniejsze dziaÅ‚ania w tym zakresie to:
ï‚· Wprowadzenie monitoringu (badania laboratoryjne Å›wiÅ„ i dzików) w kierunku ASF na terenie województw lubelskiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego i warmiÅ„sko mazurskiego. Wszystkie wyniki badaÅ„ laboratoryjnych wykonanych na próbkach pobranych w ramach w/w programu byÅ‚y ujemne.
ï‚· Wydanie rozporzÄ…dzeÅ„ Wojewodów (Lubelskiego, Mazowieckiego i Podlaskiego), w sprawie zarzÄ…dzenia Å›rodków w zwiÄ…zku z wystÄ…pieniem afrykaÅ„skiego pomoru Å›wiÅ„ na terytorium BiaÅ‚orusi i możliwoÅ›ci jego przeniesienia na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w celu zabezpieczeniem powiatów najbardziej zagrożonych możliwoÅ›ciÄ… wystÄ…pienia ASF. RozporzÄ…dzenia te okreÅ›lajÄ… Å›rodki, których celem jest stworzenie szczelnego systemu nad obrotem zwierzÄ…t wrażliwych na afrykaÅ„ski pomór Å›wiÅ„ oraz wszelkich pozyskanych od nich produktów.
ï‚· Wzmocnienie kontroli bagażu podrÄ™cznego pasażerów wjeżdżajÄ…cych na terytorium Polski pod kÄ…tem wwozu produktów pochodzenia zwierzÄ™cego – dokonywana jest konfiskata i zniszczenie takich produktów, podejmowane sÄ… dziaÅ‚ania nakierowane na wykrycie ewentualnych prób przemytu żywnoÅ›ci.
ï‚· Wprowadzenie obowiÄ…zku kontroli na granicy Polski prawidÅ‚owoÅ›ci przeprowadzenia czyszczenia i dezynfekcji pojazdów wjeżdżajÄ…cych na teren UE, a przewożących na terytorium Federacji Rosyjskiej i/lub BiaÅ‚orusi Å›winie. Ponadto, podjÄ™to dziaÅ‚ania zwiÄ…zane z zabezpieczeniem przejść granicznych w maty dezynfekcyjne.
 Prowadzenie działań informacyjnych dot. ASF (rozdawanie ulotek informacyjnych hodowcom trzody chlewnej; prowadzenie szkoleń dla lekarzy weterynarii prywatnej praktyki).
ï‚· Wdrożenie w 2013 r. specjalnego programu majÄ…cego na celu wczesne wykrycie zakażeÅ„ wirusem wywoÅ‚ujÄ…cym afrykaÅ„ski pomór Å›wiÅ„ oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystÄ…pienia tej choroby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Program obejmowaÅ‚ wiÄ™kszość wymienionych wyżej dziaÅ‚aÅ„ (pobieranie próbek i badania laboratoryjne Å›wiÅ„ i dzików, wzmocnienie Å›rodków bioasekuracji na drogowych przejÅ›ciach granicznych z BiaÅ‚orusiÄ… i UkrainÄ…, prowadzenie kampanii informacyjnych i szkoleÅ„ przypominajÄ…cych). Analogiczne dziaÅ‚ania bÄ™dÄ… kontynuowane w roku 2014.
Podstawowe fakty i informacje dotyczÄ…ce afrykaÅ„skiego pomoru Å›wiÅ„ udostÄ™pnione sÄ… na stronie internetowej GÅ‚ównego Inspektoratu Weterynarii.
O dalszym rozwoju sytuacji GÅ‚ówny Lekarz Weterynarii bÄ™dzie informowaÅ‚ na bieżąco.
ŹródÅ‚o: GÅ‚ówny Inspektorat Weterynarii