RYNEK WIEPRZOWINY

prognoza

Aktualna sytuacja cenowa

W 2014 r. krajowe ceny skupu trzody chlewnej kształtowały się na poziomie niższym niż w 2013 r. Spadek cen trzody w Polsce był efektem wzrostu podaży wieprzowiny w UE (w wyniku rosyjskiego embarga na unijne produkty wieprzowe, nałożonego 29 stycznia 2014 r.) oraz wzrostu krajowej produkcji. W grudniu 2014 r. w Polsce żywiec wieprzowy (zgodnie z informacją GUS) skupowano średnio po 4,16 zł/kg, o 6% taniej niż w poprzednim miesiącu i o 21% taniej niż przed rokiem.

W pierwszej połowie stycznia 2015 r. nastąpił dalszy spadek krajowych cen żywca wieprzowego. Przeciętna cena zakupu tego gatunku żywca płacona w dniach 12–18.01.2015 r. przez zakłady mięsne objęte monitoringiem Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW wyniosła 4,02 zł/kg(1) i była o 1% niższa niż przed miesiącem oraz o 19% niższa niż rok wcześniej. Spadek cen trzody chlewnej utrzymywał się niemal w całej UE. Świnie rzeźne w dniach 12–18.01.2015 r. skupowano średnio po 130,69 EUR/100 kg masy poubojowej schłodzonej klasy E(2), o 3% taniej niż miesiąc wcześniej oraz o 18% taniej niż przed rokiem. Krajowa cena tej klasy żywca wieprzowego wyrażona w walucie unijnej ukształtowała się na poziomie 125,57 EUR/100 kg. Taniej niż w Polsce świnie rzeźne kupowano jedynie: w Holandii (111,12 EUR/100 kg), w Belgii (113,90 EUR/100 kg), we Francji (121,00 EUR/100 kg) i na Łotwie (124,96 EUR/100 kg).

Czynniki wpływające na poziom cen skupu:

1)  pogłowie trzody chlewnej i produkcja żywca wieprzowego

W 2014 r. krajowe pogłowie trzody chlewnej zwiększyło się i w grudniu (według GUS) osiągnęło poziom 11,2 mln sztuk, o 2% wyższy niż przed rokiem. Liczba tuczników wzrosła o 7%, a warchlaków – o 2%. W końcu roku odnotowano natomiast spadek liczebności prosiąt (o 3%) i loch (o 1%). Do zmniejszenia pogłowia w tych grupach przyczyniła się pogarszająca się opłacalność produkcji żywca wieprzowego. Spadek liczby prosiąt i loch odnotowany w grudniu 2014 r. zapowiada redukcję krajowego pogłowia trzody chlewnej w 2015 r. Do zmniejszenia liczby świń w Polsce może przyczynić się malejący import tych zwierząt, na co wskazują dostępne wyniki handlu zagranicznego. W okresie lipiec–listopad 2014 r. (zgodnie ze wstępnymi danymi Ministerstwa Finansów) do Polski sprowadzono 2,3 mln sztuk trzody chlewnej, o 2% mniej niż w tym samym okresie 2013 r. IERiGŻ – PIB ocenia, że w 2014 r. krajowa produkcja żywca wieprzowego wyniosła 2 173 tys. ton (1 695 tys. ton wbc.) i była o 6% większa niż w 2013 r. Wzrost produkcji znajduje potwierdzenie w danych dotyczących skupu żywca. W 2014 r. w Polsce (według GUS) skupiono 1 734 tys. ton trzody chlewnej, o 19% więcej niż w 2013 r. Biorąc pod uwagę stan i strukturę pogłowia trzody chlewnej, analitycy ARR oceniają, że w pierwszej połowie 2015 r. krajowa produkcja żywca wieprzowego może osiągnąć poziom około 1 100 tys. ton (860 tys. ton wbc.), o 4% wyższy niż w pierwszym półroczu 2014 r. Unijna produkcja wieprzowiny w 2015 r. (według KE) może być nieznacznie większa niż w 2014 r.(3)

2) handel zagraniczny

Rosyjskie embargo na wieprzowinę z UE przyczyniło się do spadku unijnego eksportu produktów wieprzowych. W okresie styczeń–listopad 2014 r. z UE wywieziono (w masie produktu) 2,7 mln ton asortymentu wieprzowego, o 6% mniej niż w tym samym okresie 2013 r. Do Rosji wysłano 64 tys. ton produktów wieprzowych, o 91% mniej niż przed rokiem. Spadek eksportu z UE odnotowano także na Białoruś (o 94%, do 5 tys. ton) i na Ukrainę (o 15%, do 98 tys. ton). Spadek unijnego eksportu do ww. trzech krajów został częściowo zrekompensowany przez wzrost wywozu do Azji Południowo-Wschodniej: Chin (dokąd wysłano 24% eksportu wieprzowiny z UE, o 5% więcej niż rok wcześniej), Hongkongu (14% eksportu, o 3% więcej), Japonii (11% eksportu, o 34% więcej), Filipin i Korei Południowej (po 7% eksportu, ponad dwukrotnie więcej), a także do USA, Serbii, Australii i Angoli. Departament Rolnictwa USA (USDA) przewiduje, że w 2015 r. wzrosną obroty na światowym rynku wieprzowiny. Wzrost wymiany towarowej będzie spowodowany głównie przez zwiększenie popytu w ww. krajach azjatyckich (poza Japonią). Zmaleje natomiast import wieprzowiny przez Rosję, która kolejny rok zwiększy własną produkcję tego mięsa(4) . W efekcie (według KE) w 2015 r. unijny eksport wieprzowiny ukształtuje się na poziomie zbliżonym do notowanego w 2014 r. Import wieprzowiny do UE w 2015 r., tak jak w poprzednich latach, będzie znikomy. Z Polski w okresie jedenastu miesięcy 2014 r. wyeksportowano 571 tys. ton żywca, mięsa, tłuszczów i przetworów wieprzowych(5), o 12% mniej niż w tym samym okresie 2013 r. Import produktów wieprzowych wyniósł 748 tys. ton i był nieznacznie (o 0,2%) mniejszy niż przed rokiem. Ujemne saldo polskiego handlu zagranicznego wieprzowiną wyniosło 177 tys. ton wobec 104 tys. ton rok wcześniej. Szacuje się, że w całym 2014 r. polski eksport wieprzowiny mógł wynieść około 620 tys. ton (wobec 709 tys. ton w 2013 r.), a import – około 810 tys. ton (wobec 819 tys. ton). Ocenia się, że w pierwszej połowie 2015 r. wywóz wieprzowiny z Polski może ukształtować się na poziomie około 300 tys. ton, zbliżonym do notowanego w tym samym okresie 2014 r., a przywóz – na poziomie około 380 tys. ton, o 5% niższym.

3)  spożycie

W okresie styczeń–listopad 2014 r. ceny detaliczne wieprzowiny w Polsce były o 2,6% niższe niż w analogicznym okresie 2013 r., a ceny detaliczne mięsa drobiowego spadły o 2,8%, mięsa wołowego obniżyły się o 1,0%, ryb nie zmieniły się, zaś serów i twarogów wzrosły o 4,0%. Uwzględniając wzrost podaży wieprzowiny na rynku krajowym, IERiGŻ – PIB ocenia, że w 2014 r. w Polsce spożycie tego mięsa mogło wzrosnąć do 38,5 kg na mieszkańca wobec 35,5 kg na mieszkańca w 2013 r. Na 2015 r. przewidywany jest dalszy, ale niewielki wzrost krajowej konsumpcji wieprzowiny. Nadal będzie ona jednak mniejsza niż w latach 2006–2011, kiedy mieściła się w granicach 41–44 kg na mieszkańca.

Prognoza cen skupu żywca wieprzowego do czerwca 2015 r.

Od wstąpienia Polski do UE krajowe ceny skupu trzody chlewnej w znacznej mierze są uzależnione od unijnych cen wieprzowiny i kursu złotego w stosunku do euro. W 2015 r., w następstwie przewidywanego wzrostu produkcji wieprzowiny w UE i utrzymania się unijnego eksportu netto na poziomie z roku poprzedniego, podaż mięsa wieprzowego w UE prawdopodobnie będzie większa niż w 2014 r. Ze względu na wzrost podaży wieprzowiny na rynku unijnym i zwiększenie jej krajowej produkcji, ocenia się, że w Polsce w pierwszej połowie 2015 r. żywiec wieprzowy będzie tańszy niż w analogicznych okresach 2014 r. Biorąc pod uwagę wahania sezonowe Zespół Ekspertów przewiduje następujące poziomy średnich krajowych cen skupu żywca wieprzowego:

(1) W ramach ZSRIR MRiRW ceny zakupu trzody chlewnej są zbierane dla masy poubojowej. Cena żywca jest obliczana przy zastosowaniu średniego wskaźnika wydajności rzeźnej.

(2) Źródłem danych dotyczących cen żywca wieprzowego w UE i unijnego handlu zagranicznego produktami wieprzowymi jest Komisja Europejska.

(3) Prognoza KE z jesieni 2014 r.

(4) Prognoza USDA z października 2014 r.

(5) Wyniki polskiego handlu zagranicznego asortymentem wieprzowym dotyczą świń gatunków domowych oraz produktów z tych zwierząt i zostały obliczone przez analityków ARR na podstawie wstępnych danych Ministerstwa Finansów. Obejmują żywiec, mięso, tłuszcze oraz przetwory wieprzowe wybranego asortymentu o 8-cyfrowych kodach odpowiednio z pozycji towarowych CN: 0103, 0203, 0209 oraz 1601, 1602 i 0210. Wyniki polskiego handlu zagranicznego w ujęciu wagowym, tak jak i jego prognozy, wyrażono w ekwiwalencie mięsa. 

Źródło: http://www.arr.gov.pl - styczeń 2015