W ocenie NIK Polska mogła lepiej wykorzystać szanse wynikające z ekspansji polskiej gospodarki, uwarunkowanej takimi czynnikami jak uczestnictwo w rynku Unii Europejskiej, rozszerzająca się sieć kontaktów handlowych, także poza UE, czy korzystny z punktu widzenia eksportu kurs walutowy. Brakuje jednak spójnego systemu promocji gospodarczej. Nie ma odrębnej, krajowej strategii promocji gospodarczej Polski, a działaniami promocyjnymi zajmuje się szereg podmiotów, które w dodatku nie są należycie koordynowane.
Polska na liście światowych eksporterów została sklasyfikowana w 2015 r. na 24 miejscu, z kolei
w Europie pod względem wartości eksportu ogółem dawało to naszemu krajowi 8 pozycję. Choć w 2015 r., po raz pierwszy od kilku lat, osiągnęliśmy nadwyżkę eksportu nad importem, to jednak niepokoi fakt, że wartość eksportu spadła w stosunku do lat 2013-2014.
W latach 2010-2015 w Polsce ponad 170 podmiotów zajmowało się kreowaniem, wspomaganiem lub wykonywaniem przedsięwzięć z zakresu promocji gospodarczej. Chodzi tu o spółki Skarbu Państwa lub państwowe osoby prawne. Działalność tę nadzorowało co najmniej ośmiu ministrów. Niezależnie od tego, promocję gospodarczą w wymiarze regionalnym (wojewódzkim) lub ponadregionalnym prowadziło 16 marszałków województw oraz inne organy samorządowe.
Łączne szacunkowe koszty działalności w zakresie internacjonalizacji, w tym promocji gospodarczej, poniesione przez sektor publiczny, wyniosły w badanym okresie ok. 2,2 mld zł.
W ocenie NIK konieczne jest zbudowanie od podstaw systemu promocji gospodarczej, opartego na odrębnej, spójnej strategii. Wiodące przedsięwzięcia promocyjne powinien kreować jeden podmiot, koordynujący działania podejmowane przez pozostałe podmioty. Przed konsolidacją niezbędne jest także precyzyjne określenie relacji pomiędzy podmiotami zaangażowanymi w realizację zadań promocyjnych.
Konieczne jest również zapewnienie wieloletniej stabilności finansowej działalności promocyjnej, która, o ile ma być skuteczna, wymaga ciągłości finansowania. Celowe jest także ograniczanie finansowania promocji na rynkach unijnych i intensyfikacja tych działań rynkach na mniej znanych.
NIK zgłasza pod adresem Rady Ministrów wniosek o możliwe szybkie rozpatrzenie projektu ustawy
o systemie promocji gospodarczej i skierowanie go do prac parlamentarnych.
Źródło: Najwyższa Izba Kontroli