informuje
"Prognoza cen rynkowych podstawowych produktów rolno-żywnościowych"
do marca 2015 roku
RYNEK WIEPRZOWINY
Aktualna sytuacja cenowa
W 2014 r. w Polsce ceny skupu żywca wieprzowego kształtują się na poziomie niższym niż rok wcześniej. Spadek krajowych cen trzody chlewnej wynika ze zwiększenia podaży wieprzowiny na rynku unijnym w efekcie rosyjskiego embarga (nałożonego 29 stycznia 2014 r.) na import tego gatunku mięsa z UE, a także ze
wzrostu produkcji w Polsce. Według informacji GUS w sierpniu 2014 r. krajowa cena skupu żywca wieprzowego wynosiła przeciętnie 5,19 zł/kg i była o 3% niższa niż w lipcu 2014 r. oraz o 13% niższa niż w sierpniu 2013 r.
We wrześniu 2014 r. w Polsce odnotowano dalszy spadek cen trzody chlewnej. W dniach 22–28.09.2014 r. średnia cena zakupu żywca wieprzowego płacona przez zakłady mięsne objęte monitoringiem Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW ukształtowała się na poziomie 4,65 zł/kg(1)
i była o 9% niższa niż przed miesiącem oraz o 20% niższa niż rok wcześniej. Zgodnie z informacją Komisji
Europejskiej przeciętna unijna cena świń rzeźnych w ostatnim tygodniu września 2014 r. wyniosła 152,29 EUR/100 kg masy poubojowej schłodzonej klasy E i była o 7% niższa niż miesiąc wcześniej oraz o 18% niższa niż przed rokiem. Krajowa cena tej klasy trzody chlewnej w przeliczeniu na walutę unijną (148,07 EUR/100 kg) była wyższa od średnich cen w Holandii, Belgii, Luksemburgu i we Francji, ale niższa niż w pozostałych państwach UE.
Czynniki wpływające na poziom cen skupu:
– pogłowie trzody chlewnej i produkcja żywca wieprzowego
Od początku 2014 r. w Polsce zwiększa się liczba świń. Według danych GUS w czerwcu br. krajowe pogłowie tych zwierząt wyniosło 11,7 mln sztuk i było o 5% większe niż rok wcześniej. Najbardziej wzrosła liczebność tuczników, których było o 8% więcej niż przed rokiem. W tym czasie populacja prosiąt i warchlaków zwiększyła się o 4%, a loch prośnych – o 3%. Do wzrostu krajowego pogłowia trzody chlewnej przyczynił się przywóz żywca, który (zgodnie ze wstępnymi danymi Ministerstwa Finansów) w okresie pierwszych ośmiu miesięcy 2014 r. osiągnął poziom 3,6 mln sztuk, o 8% wyższy niż w porównywalnym okresie 2013 r. Zmiany w pogłowiu trzody chlewnej w Polsce odnotowane w połowie 2014 r. zapowiadają
dalszy jego wzrost. Biorąc pod uwagę obecny oraz prognozowany stan i strukturę pogłowia trzody chlewnej, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERiGŻ-PIB) ocenia, że w 2014 r. krajowa produkcja żywca wieprzowego może osiągnąć poziom 2.173 tys. ton (1.695 tys. ton w.b.c.)(2), o 5,5% wyższy niż w 2013 r. Przewidywany wzrost produkcji znajduje potwierdzenie w danych dotyczących skupu żywca.
Według GUS w okresie od stycznia do sierpnia 2014 r. w Polsce skupiono 1.266 tys. ton trzody chlewnej, o 16% więcej niż w tym samym okresie 2013 r. Również w następnych miesiącach objętych prognozą krajowa produkcja żywca wieprzowego może być nieco większa niż rok wcześniej. KE przewiduje, że w UE w 2014 r. produkcja wieprzowiny może być nieznacznie mniejsza niż w 2013 r. Niewielki wzrost produkcji może natomiast nastąpić w 2015 r.(3)
– handel zagraniczny
Zdaniem Departamentu Rolnictwa USA (USDA) w 2014 r. zmaleją obroty na globalnym rynku wieprzowiny. Spadek wymiany towarowej będzie spowodowany przede wszystkim zmniejszeniem przywozu przez Rosję. Zgodnie z prognozą USDA, kraj ten – będący w 2013 r. drugim po Japonii światowym importerem wieprzowiny i największym importerem z UE, w 2014 r. zwiększy własną produkcję tego mięsa(4).
Wzrost popytu importowego w państwach Azji Południowo-Wschodniej może tylko częściowo zrekompensować ograniczenie unijnego eksportu do Rosji. W rezultacie według KE w 2014 r. eksport wieprzowiny z UE będzie mniejszy niż w 2013 r. W ciągu pierwszych siedmiu miesięcy br. z UE wywieziono 1.594 tys. ton asortymentu wieprzowego(5), o 9% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.
Większość unijnego eksportu wieprzowiny skierowano do państw azjatyckich. Na 2015 r. KE przewiduje utrzymanie unijnego eksportu na poziomie z 2014 r. KE ocenia, że import wieprzowiny do UE w 2014 r. oraz w następnym roku, tak jak w poprzednich latach, będzie marginalny. W okresie styczeń–lipiec 2014 r. do UE
przywieziono 21 tys. ton produktów wieprzowych, o 2% więcej niż rok wcześniej. Połowa wieprzowiny została zaimportowana ze Szwajcarii. Z Polski w okresie pierwszych ośmiu miesięcy br. wyeksportowano 396 tys. ton
żywca, mięsa, tłuszczów i przetworów wieprzowych(6), o 13% mniej niż przed rokiem. Import produktów wieprzowych osiągnął poziom 535 tys. ton i był o niecały 1% większy niż w okresie styczeń–sierpień 2013 r. Ujemne saldo polskiego handlu zagranicznego wieprzowiną wyniosło 139 tys. ton wobec 78 tys. ton rok wcześniej.W całym 2014 r. polski eksport wieprzowiny może wynieść około 640 tys. ton (wobec 709 tys. ton w 2013 r.), a import – 780–800 tys. ton (wobec 819 tys. ton). Na 2015 r. przewiduje się wzrost eksportu i ograniczenie importu wieprzowiny.
– spożycie
W 2013 r. malejąca krajowa produkcja wieprzowiny oraz kosztowny import przyczyniły się do wzrostu cen detalicznych mięsa wieprzowego w Polsce, (według GUS) o około 1% w odniesieniu do 2012 r. W związku z konkurencją tańszego mięsa kurcząt nastąpił spadek konsumpcji wieprzowiny z 39,2 kg na mieszkańca w 2012 r. do 35,5 kg na mieszkańca w 2013 r. W okresie styczeń–sierpień 2014 r. ceny detaliczne wieprzowiny w Polsce były o około 1% niższe niż w porównywalnym okresie 2013 r. Uwzględniając wzrost podaży wieprzowiny na rynku wewnętrznym, IERiGŻ-PIB ocenia, że w 2014 r. krajowe spożycie tego mięsa może zwiększyć się do 38,5 kg na mieszkańca.
Prognoza cen skupu żywca wieprzowego do marca 2015 r.
Od akcesji Polski do UE krajowe ceny skupu trzody chlewnej w dużym stopniu są uzależnione od unijnych cen wieprzowiny i kursu złotego w relacji do euro. Z uwagi na zwiększoną podaż wieprzowiny w UE, w tym również w Polsce, ocenia się, że w prognozowanym okresie żywiec wieprzowy może być tańszy niż w analogicznych okresach poprzedniego roku. Zespół Ekspertów uwzględniając wahania sezonowe przewiduje, że do marca 2015 r. krajowe ceny skupu żywca wieprzowego mogą kształtować się następująco:
(1) W ramach ZSRIR MRiRW ceny zakupu trzody chlewnej są zbierane dla masy poubojowej. Cena żywca jest obliczana przy zastosowaniu średniego wskaźnika wydajności rzeźnej.
(2) Rynek Mięsa. Stan i Perspektywy, Nr 47, IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW.
(3) Prognoza KE z jesieni 2014 r.
(4) Prognoza USDA z kwietnia 2014 r.
(5) Udostępnione przez KE w dniu 18 września 2014 r. wyniki handlu UE produktami wieprzowymi są danymi wstępnymi i zostały wyrażone w masie produktu.
(6) Wyniki polskiego handlu zagranicznego asortymentem wieprzowym dotyczą świń gatunków domowych oraz produktów z tych zwierząt i zostały obliczone przez analityków ARR na podstawie wstępnych danych Ministerstwa Finansów. Obejmują żywiec, mięso, tłuszcze oraz przetwory wieprzowe wybranego asortymentu o 8-cyfrowych kodach odpowiednio z pozycji towarowych CN: 0103, 0203, 0209 oraz 1601, 1602 i 0210. Wyniki polskiego handlu zagranicznego w ujęciu wagowym, tak jak i jego prognozy, wyrażono w ekwiwalencie mięsa.
* Źródło zdjęć: www.arr.gov.pl - styczeń 2014
