ObowiÄ…zkiem pracodawcy jest ochrona życia i zdrowia pracowników. Powinien on dążyć do wyeliminowania lub zminimalizowania ryzyka wystÄ™pujÄ…cego w procesie pracy. Aby uniknąć błędów i organizować pracÄ™ w sposób bezpieczny, warto poznać najczÄ™stsze przyczyny wypadków.
CzÅ‚owiek – najsÅ‚absze ogniwo?
Za wypadki w zakÅ‚adach przetwórstwa miÄ™sa najczęściej odpowiada czÅ‚owiek. WedÅ‚ug danych PaÅ„stwowej Inspekcji Pracy aż 42%1 wypadków przy pracy byÅ‚o spowodowanych błędami ludzkimi. NieprawidÅ‚owe zachowania pracowników mogÄ… skoÅ„czyć siÄ™ ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu. Również brak Å›rodków ochrony indywidualnej lub ich nieużywanie grozi poważnymi urazami. NiewÅ‚aÅ›ciwe operowanie koÅ„czynami w strefie zagrożenia czy wykonywanie czynnoÅ›ci roboczych bez uprzedniego usuniÄ™cia zagrożenia – to kolejne przykÅ‚ady zachowaÅ„ pracowników, które mogÄ… mieć tragiczne skutki.
Pracownik musi być świadomy zagrożeń występujących na stanowisku pracy. Niewiedza w tym zakresie może kosztować go zdrowie lub życie.
Organizacja pracy to podstawa
Przyczyny organizacyjne sÄ… powodem 40%1 wypadków przy pracy w zakÅ‚adach przetwórstwa miÄ™sa. Do gÅ‚ównych należą: brak instrukcji obsÅ‚ugi maszyn i urzÄ…dzeÅ„, nieprawidÅ‚owe procedury procesu technologicznego, brak nadzoru lub tolerowanie odstÄ™pstw od przepisów i zasad bhp, niedostateczne przeszkolenie pracowników, a także niewÅ‚aÅ›ciwie przeprowadzona ocena ryzyka zawodowego.
ZatrudniajÄ…cy pracowników w masarni lub ubojni majÄ… obowiÄ…zek udostÄ™pnić im, do staÅ‚ego korzystania, aktualne instrukcje bezpieczeÅ„stwa obsÅ‚ugi maszyn i innych urzÄ…dzeÅ„ technicznych, postÄ™powania z materiaÅ‚ami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi, a także udzielania pierwszej pomocy.
Pracodawca jest zobowiązany do przeszkolenia pracownika z zakresu bhp przed dopuszczeniem go do pracy oraz do prowadzenia okresowych szkoleń. Niestety zdarza się, że lekceważy ten obowiązek. Nieprzeszkolony pracownik popełnia błędy, co w efekcie może doprowadzić do wypadku przy pracy.
Nie do przecenienia jest wÅ‚aÅ›ciwa organizacja pracy, prowadzenie nadzoru oraz ciÄ…gÅ‚e egzekwowanie od pracowników wÅ‚aÅ›ciwych, zgodnych z przepisami sposobów wykonywania powierzonych zadaÅ„. Warto pamiÄ™tać o tym, że im wiÄ™ksza Å›wiadomość i odpowiedzialność pracodawców oraz pracowników, tym bezpieczniejsza praca w zakÅ‚adach przetwórstwa miÄ™sa.
Niewłaściwe urządzenia zabezpieczające lub ich brak
Przyczyny techniczne stanowiÄ… 18%1 zbadanych przez PIP wypadków przy pracy. DotyczÄ… m.in. braku lub zastosowania niewÅ‚aÅ›ciwych urzÄ…dzeÅ„ zabezpieczajÄ…cych. Niesprawne czy niekompletne maszyny, pozbawione pokryw lub blokad, to Å›miertelne zagrożenie dla pracowników.
RolÄ… każdego pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Także pracownicy powinni odpowiedzialnie podchodzić do swoich obowiÄ…zków, stosować siÄ™ do przepisów i zasad bhp, zgÅ‚aszać zdarzenia potencjalnie wypadkowe, dbać o bezpieczeÅ„stwo wÅ‚asne i wspóÅ‚pracowników. Wspólne dziaÅ‚ania podejmowane przez pracodawcÄ™, sÅ‚użbÄ™ bhp i pracowników sÄ… kluczowe dla podniesienia standardów zarzÄ…dzania bezpieczeÅ„stwem pracy.
Zadbaj o dobrostan pracowników
Wypadkom należy zapobiegać. Jest to zadanie każdego pracodawcy, również w sektorze przetwórstwa miÄ™snego. Szczególnie ważna jest bieżąca ocena warunków pracy. Na jej podstawie pracodawcy mogÄ… decydować o podjÄ™ciu konkretnych dziaÅ‚aÅ„ minimalizujÄ…cych ryzyko wypadkowe. W celu wsparcia przedsiÄ™biorców z sektora przetwórstwa miÄ™snego, PaÅ„stwowa Inspekcja Pracy od 2019 roku prowadzi kampaniÄ™ prewencyjno-kontrolnÄ… „Dobry przepis na bezpieczeÅ„stwo”2. Jej zadaniem jest ograniczenie charakterystycznych dla branży miÄ™snej zagrożeÅ„ zawodowych. Ma temu sÅ‚użyć edukacja w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególnoÅ›ci bezpieczeÅ„stwa i higieny pracy.
W ramach kampanii prowadzony jest program prewencyjny, w którym mogÄ… uczestniczyć zainteresowani pracodawcy. Program ten umożliwia skorzystanie z bezpÅ‚atnej pomocy ekspertów PIP w dostosowaniu zakÅ‚adu do obowiÄ…zujÄ…cego prawa, a tym samym zapewnienie wÅ‚asnej firmie standardu funkcjonowania w zgodzie z obowiÄ…zujÄ…cymi przepisami. Elementem programu prewencyjnego sÄ… także bezpÅ‚atne szkolenia. Ich uczestnicy dowiadujÄ… siÄ™, m.in. jak zidentyfikować zagrożenia przy wykorzystaniu publikacji PIP zawierajÄ…cej listÄ™ kontrolnÄ… z komentarzem, która jest gotowym narzÄ™dziem do przeprowadzenia samokontroli warunków pracy w zakÅ‚adzie.
ŹródÅ‚em dobrych praktyk, majÄ…cych na celu zapobieganie wypadkom przy pracy w branży miÄ™snej, jest strona kampanii „Dobry przepis na bezpieczeÅ„stwo” – www.bhpnatak.pl. ZachÄ™camy do jej odwiedzenia i skorzystania z bezpÅ‚atnych publikacji PIP. JednÄ… z nich jest „Masarnia i ubojnia. Lista kontrolna z komentarzem”, która zawiera pytania uÅ‚atwiajÄ…ce ocenÄ™ stanu bezpieczeÅ„stwa, identyfikacjÄ™ zagrożeÅ„ oraz eliminacjÄ™ nieprawidÅ‚owoÅ›ci. UzupeÅ‚nieniem listy sÄ… praktyczne wskazówki i komentarze oparte na przepisach prawa pracy. Warto też zapoznać siÄ™ z publikacjÄ… „Bezpieczna praca w masarni i ubojni”, w której omówiono gÅ‚ówne procesy technologiczne i używane maszyny w kontekÅ›cie bezpieczeÅ„stwa pracy. Wskazano w niej również rolÄ™ prawidÅ‚owo dokonanej oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy.
Wszystkich zainteresowanych tematykÄ… bezpieczeÅ„stwa i higieny pracy w zakÅ‚adach przetwórstwa miÄ™sa zachÄ™camy do odwiedzenia strony www.bhpnatak.pl.
Materiał przygotowany przez Państwową Inspekcję Pracy.