„ASF to duży problem. Producenci nie mogą prowadzić wysyłek mięsa wieprzowego pozyskanego od świń pochodzących z obszaru objętego ograniczeniami oraz produktów mięsnych wytworzonych z tego mięsa do innych państw. Dotyczy to zarówno państw członkowskich UE jak i państw trzecich.”
- mówi Minister Krzysztof Jurgiel w wywiadzie dla portalu FirmyMiesne.pl
Remigiusz Zagraba: Jak wygląda obecna sytuacja w zakresie afrykańskiego pomoru świń ASF?
Krzysztof Jurgiel: Afrykański pomór świń został stwierdzony w Polsce po raz pierwszy w historii w lutym 2014 r. (powiat sokolski, województwo podlaskie) u dzików. Do 28 września 2016 r. stwierdzono w sumie 112 przypadków ASF u dzików. Wszystkie dziki, u których stwierdzono ASF zostały znalezione padłe lub zostały odstrzelone w województwie podlaskim, na terenie 5 powiatów (sokolski, białostocki, hajnowski, siemiatycki, moniecki). Ponadto, w tym samym okresie stwierdzono 22 ogniska ASF u świń - 14 w województwie podlaskim, 3 w województwie lubelskim i 1 w województwie mazowieckim.
R.Z.: Jakie służby i instytucje włączyły się do usuwania skutków ASF?
K.J.: Od czerwca pracuje Grupa Zadaniowa ds. łagodzenia skutków związanych z wystąpieniem przypadków afrykańskiego pomoru świń, któremu przewodniczy podsekretarz stanu Ewa Lech. Na mój wniosek, Premier powołała w sierpniu Międzyresortowy Zespół do spraw łagodzenia skutków związanych z wystąpieniem przypadków afrykańskiego pomoru świń, którego jestem przewodniczącym. W skład Zespołu wchodzą przedstawiciele Ministerstw: Energii, Finansów, Infrastruktury i Budownictwa, Obrony Narodowej, Spraw Wewnętrznych i Administracji, Spraw Zagranicznych, Środowiska oraz Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Główny Lekarz Weterynarii zwrócił się pisemnie do Wojewodów: Mazowieckiego, Podlaskiego, Lubelskiego i Podkarpackiego z prośbą o zorganizowanie szkoleń dotyczących zwalczania afrykańskiego pomoru świń. Szkolenia skierowane są do przedstawicieli Ośrodków Doradztwa Rolniczego, urzędów gmin, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Policji i Straży Pożarnej.
R.Z.: Jedną z głównych przyczyn rozprzestrzeniania się ASF jest niewątpliwie nielegalny handel zwierzętami i produktami pochodzenia zwierzęcego z obszarów objętych restrykcjami. Jakie działania zostały podjęte, żeby temu zapobiec?
K.J.: Główny Lekarz Weterynarii opracował także wytyczne dotyczące sposobu przeprowadzania przez Policję i Inspekcję Transportu Drogowego kontroli transportu zwierząt oraz współpracy z Inspekcją Weterynaryjną w tym zakresie. Na bieżąco przygotowuje wytyczne dotyczące innych zagadnień związanych z postępowaniem służb oraz współpracy między służbami w zakresie działalności związanej ze zwalczaniem choroby.
Są wzmocnione siły policyjne w województwie podlaskim w związku z koniecznością intensyfikacji kontroli środków transportu, którymi może być dokonywany transport świń na drogach województwa, jak również w celu kontroli targowisk i innych miejsc, w których może odbywać się nielegalna sprzedaż świń.
Również Inspekcja Transportu Drogowego wzmogła kontrole transportów zwierząt. Nie bez znaczenia jest także zgłaszanie do organów ścigania wszelkich informacji związanych z prowadzeniem nielegalnej działalności w zakresie handlu żywymi zwierzętami. Ostatnie przypadki ognisk potwierdziły, że najsłabszym ogniwem jest człowiek.
R.Z.: Jakie skutki dla producentów mięsa i przetworów mięsnych może mieć ASF?
K.J.: To duży problem. Producenci nie mogą prowadzić wysyłek mięsa wieprzowego pozyskanego od świń pochodzących z obszaru objętego ograniczeniami oraz produktów mięsnych wytworzonych z tego mięsa do innych państw. Dotyczy to zarówno państw członkowskich UE jak i państw trzecich. Te produkty mogą być umieszczane wyłącznie na rynku krajowym i znakowane specjalnym znakiem weterynaryjnym w kształcie koła. Natomiast zakłady produkujące świeże mięso pozyskane ze świń pochodzących z obszaru zagrożenia oraz produkty mięsne wytworzone z tego mięsa nie mogą ich wywozić poza obszar zagrożenia. Mięso i/lub produkty wieprzowe mogą być umieszczane wyłącznie na obszarze zagrożenia i są znakowane specjalnym znakiem weterynaryjnym w kształcie pięciokąta.
W wyniku ograniczeń wprowadzonych w imporcie wieprzowiny i jej produktów w związku
z wystąpieniem przypadków ASF na terytorium Polski, eksport mięsa wieprzowego oraz produktów
z mięsa wieprzowego nie może być prowadzony do Chińskiej Republiki Ludowej, Federacji Rosyjskiej, Białorusi, Kazachstanu, Japonii, Korei Południowej, Tajwanu, Wybrzeża Kości Słoniowej, Serbii.
Cały czas prowadzimy negocjacje w sprawie eksport mięsa wieprzowego i produktów wieprzowych spoza strefy objętej restrykcjami w związku z ASF. Dzięki temu aktualnie możliwy jest taki eksport do Hongkongu, Wietnamu, Macedonii, USA, Kanady, Mołdawii, Azerbejdżanu, Kirgistanu, Singapuru, Aruby, Gruzji, Bośni i Hercegowiny, Mongolii, Albanii, Nowej Zelandii, Chile, a także Uzbekistanu (poza woj. podlaskim) i Ukrainy (poza woj. podlaskim), natomiast do RPA i Australii możliwy jest tylko eksport produktów wieprzowych.